ALLES OVER LENZEN
Brandpuntsafstand, beeldhoek en perspectief
Brandpuntsafstand
Brandpuntsafstand
De brandpuntsafstand is meestal de belangrijkste afweging bij de lenskeuze voor een specifieke foto of vorm van fotografie. De brandpuntsafstand van een lens is bepalend voor twee eigenschappen die erg belangrijk zijn voor fotografen: vergroting en beeldhoek.
Langere brandpuntsafstanden zorgen voor een sterkere vergroting en andersom. Groothoeklenzen met korte brandpuntsafstanden vergroten minder sterk, waardoor u zich dichter bij een onderwerp van gemiddelde grootte moet bevinden om het frame te vullen. Het betekent echter ook dat u grote onderwerpen van korte afstand in het frame kunt krijgen. Telelenzen met lange brandpuntsafstanden zorgen voor een sterke vergroting, zodat u het frame kunt vullen met onderwerpen die zich op een grotere afstand van de camera bevinden.
[1] Tweede hoofdpunt van de lens [2] Brandpuntsafstand [3] Beeldhoek (diagonaal gemeten) [4] Brandpuntsvlak (beeldsensorvlak)
Een technische definitie van brandpuntsafstand
- Techniekpraat -
De brandpuntsafstand van een lens is de afstand van het tweede hoofdpunt van de lens tot het achterste brandpunt als de scherpstelling is ingesteld op oneindig. Het tweede hoofdpunt is een van de zes 'windrichtingen' die worden gebruikt als referentiepunten van een optische lens (brandpunten voor en achter, eerste en tweede knooppunten, en eerste en tweede hoofdpunten). De locatie van het tweede hoofdpunt ligt niet vast in een samengestelde lens; deze kan zich ergens in de lenscilinder bevinden of ergens buiten de cilinder, afhankelijk van het ontwerp van de lens. Het is dus niet eenvoudig om zelf de brandpuntsafstand van een lens nauwkeurig te meten.
Brandpuntsafstand en beeldhoek
'Beeldhoek' geeft aan welk deel van het tafereel voor de camera wordt geregistreerd door de camerasensor. Het is de diagonaal gemeten hoek van het door de sensor geregistreerde tafereel. Het is belangrijk om te weten dat de beeldhoek geheel wordt bepaald door de brandpuntsafstand van de lens en de grootte van de camerasensor. De beeldhoek van een lens is op een camera met een full-frame sensor van 35 mm dus anders dan die op een camera met een APS-C-formaat. Verschillende lenzen met een overeenkomende brandpuntsafstand hebben altijd dezelfde beeldhoek als ze worden gebruikt met een sensor van dezelfde grootte.
De vergelijking tussen de brandpuntsafstand en de beeldhoek illustreert dit verband voor zowel camera's met een full-frame-sensor van 35 mm en camera's met een APS-C-formaat.
* Brandpuntsafstand in ( ): equivalente brandpuntsafstand indien gemonteerd op digitale camera's met verwisselbare lens met full-frame-sensoren van 35 mm
Perspectief
Met lange brandpuntsafstanden lijken voorwerpen op de voor- en achtergrond vaak dichter bij elkaar te staan in het uiteindelijke beeld. Dit effect wordt wel 'telecompressie' genoemd, hoewel het eigenlijk niet wordt veroorzaakt door de lens zelf. Het komt doordat u bij het gebruik van een telelens verder moet zijn verwijderd van uw onderwerpen. Dus gerelateerd aan de afstand van de camera tot de voorwerpen op de voor- en achtergrond staan ze eigenlijk dichter bij elkaar. Anders gezegd: omdat zowel de objecten op de voorgrond als die op de achtergrond zich op een aanzienlijke afstand van de camera bevinden, zullen hun relatieve grootten in het uiteindelijke beeld realistischer zijn. Met een groothoeklens moet u zich normaal gesproken dicht bij het onderwerp op de voorgrond bevinden om het groot genoeg in het frame te krijgen, waardoor verder weggelegen objecten relatief kleiner lijken. Het verschil in dit schijnbare perspectief is dus eigenlijk afhankelijk van uw afstand tot het onderwerp.
Brandpuntsafstand van 24 mm, beeldhoek van 84 graden
Brandpuntsafstand van 300 mm, beeldhoek van 8 graden