LES 14De nachtelijke hemel fotograferen

Voorbereidingen treffen om sterren te fotograferen

De sleutel tot het maken van prachtige foto's van de nachtelijke hemel is het selecteren van de juiste omgeving.
In grote stedelijke gebieden wordt de nachtelijke hemel 's nachts verlicht door kunstmatige verlichting (lichtvervuiling), waardoor het moeilijk is om de sterren te zien. Voor prachtige foto's van de sterren kun je het beste naar een hooggelegen plek of berg gaan met weinig lichtvervuiling en een heldere hemel. Je kunt ook proberen te fotograferen in een park in de buurt zonder zichtbare stadsverlichting.
Zelfs maanlicht is lichtvervuiling als het gaat om het fotograferen van de sterren. Het is beter om tijdens nieuwe maan te fotograferen of nadat de maan is ondergegaan.

De sluiter moet gedurende lange tijd open blijven om sterren te fotograferen. Plaats de camera dan ook op een statief alsof je nachtscènes fotografeert. Hoewel een afstandsbediening handig is bij het fotograferen met een statief, kun je ook de zelfontspanner op twee seconden instellen als er geen statief voorhanden is. Zo kun je vervaging door trilling voorkomen wanneer je de sluiterknop indrukt. Schakel bij het gebruik van een statief de beeldstabilisatiefunctie uit om incorrect functioneren te voorkomen.

De camera-instellingen configureren

Nadat de camera op een statief is bevestigd, configureer je de camera-instellingen.
Er zijn verschillende manieren om de nachtelijke hemel te fotograferen, waaronder het vastleggen van de sterren zoals je ze ziet, het vastleggen met een time-lapsebeeld waarin de sterren bewegen en het met een telelens vastleggen van een nevel.
Eerst leggen we de eenvoudigste manier uit: een stilstaand beeld van de sterren vastleggen.
Als je een zoomlens gebruikt, gebruik je de groothoekinstelling (kortste brandpuntsafstand). Op die manier kun je meer sterren en landschap tegelijk fotograferen.

Groothoekbeeld van nachtelijke hemel en landschap.

Afbeelding van sterrensporen.

Stel de opnamemodus vervolgens in op de M-modusenpas het diafragma, de sluitertijden de gevoeligheidaan.

Nadat je de bovenstaande drie instellingen hebt geconfigureerd, kun je met fotograferen beginnen. Pas echter eerst de scherpstelling op de sterren aan. Automatische scherpstelling (AF) werkt niet bij weinig licht zoals een nachtelijke hemel, dus pas de handmatige scherpstelling (MF)aan. Scherpstellen op een kleine ster via het lcd-scherm kan erg moeilijk zijn. Gebruik dan ook de functies Vergrootglas voor scherpstelling en MF Assist om scherp te stellen op heldere sterren die dan vergroot op het scherm worden weergegeven. Je kunt de bedieningsknoppen gebruiken om het vergrote gebied te verplaatsen en naar heldere sterren te zoeken waarop je wilt scherpstellen.

Schermweergave zonder Vergrootglas voor scherpstelling (voorbeeld).

Schermweergave met Vergrootglas voor scherpstelling (voorbeeld).

Wanneer je een heldere ster vindt, draai dan aan de scherpstelring tot de omtrek van de ster duidelijk is. De ster heeft niet altijd de optimale scherpstelling als de scherpstelring zo ver mogelijk (naar oneindig) is gedraaid. Controleer dus altijd de scherpstelling op het scherm. Als het scherm volledig zwart is en de sterren en het landschap moeilijk te zien zijn, verhoog je de gevoeligheid tot ISO 3200 of 6400 om het beeld op het scherm beter te zien. Probeer het nu opnieuw.
Pas de scherpstelling pas aan nadat je klaar bent met fotograferen. De scherpstelpositie kan veranderen als je de zoompositie van de lens verandert of [AF] selecteert.

Onjuiste scherpstelling zorgt voor wazige sterren.

Controleer resultaten tijdens het fotograferen

Druk de sluiterknop in wanneer op de ster is scherpgesteld om een opname te maken. Ruisonderdrukking werkt tot een paar seconden nadat je de foto maakt. Het kan dus eventjes duren voordat het beeld op het scherm wordt weergegeven.

Vergroot het beeld en controleer de resultaten. Heb je de sterren vastgelegd?
Als je met de bovenstaande instellingen foto's maakt, kun je sterren vastleggen zoals hieronder wordt weergegeven.

Brandpuntsafstand: 19 mm, f-stop: 3,5, sluitertijd: 5 sec.

Een gedeelte van de Orion-constellatie vergroot op het afspeelscherm. Sterren worden vastgelegd als lichtpuntjes.

Als de hele afbeelding te helder of te donker is, maak dan meerdere foto's met verschillende instellingen voor gevoeligheid en sluitersnelheid. Hoe hoger de gevoeligheid, hoe helderder het beeld. Je kunt dus wel met snellere sluitertijden fotograferen, maar als de gevoeligheid te hoog is, zorgt dit mogelijk voor ruis op de afbeelding en voor een lagere resolutie. Als het scherm daarnaast te helder is, kun je de helderheid van de afbeelding niet altijd goed bepalen. Als je fotografeert op een locatie met weinig licht, stel dan de helderheid van het scherm lager in dan bij gebruik overdag.

Als de sterren niet worden vastgelegd zoals je ze ziet, kun je de beelden op het afspeelscherm controleren om te zien of ze onscherp, te helder of juist te donker zijn. Maak opnieuw een foto.
Het is ook mogelijk dat de bewolking is toegenomen tussen het moment waarop je keek en het moment waarop je de foto maakte.

Pas de compositie en kleur aan

Als je eenmaal weet hoe je sterren kunt fotograferen, probeer dan de compositie en kleur eens aan te passen. Sterren die door het landschap omgeven worden, leveren vaak indrukwekkende beelden. Kijk om je heen en probeer bomen of een vergezicht in je compositie op te nemen. Let er bij het wijzigen van de compositie op dat je de scherpstelring die je al hebt aangepast, niet verplaatst.
Je kunt de kleur naar wens aanpassen met de functie witbalans; je kunt echter ook [gloeilamp] of [TL: wit warm] selecteren, bijvoorbeeld om een helder beeld te krijgen van een blauwachtige sterrenhemel. Je kunt ook [AWB] (Automatische witbalans) selecteren voor meer natuurlijke kleuren die lijken op wat je met het blote oog ziet.

[Automatisch] witbalans [Kunstlicht] witbalans

Algemeen verkrijgbare soft-filters accentueren de sterren effectief door het licht van de sterren iets te vervagen. Zo kun je grotere foto's van sterren maken, zelfs met een groothoeklens.

Foto gemaakt met een soft-filter op de lens.

De functie [Sterspoor]^*1 gebruiken in de PlayMemories Camera Apps

Als je een cameramodel hebt die PlayMemories Camera Apps ondersteunt, kun je de functie Star Trail (Sterrenspoor) gebruiken om eenvoudig films van sterrensporen te maken.
Binnen Sterspoor kun je [Bright Night] (Heldere nacht), [Dark Night] (Donkere nacht) of [Custom] (Aangepast) selecteren, afhankelijk van de opname-scène, om automatisch een film te maken na het fotograferen.
In plaats van veel afbeeldingen naar een computer te moeten downloaden, en vervolgens deze te moeten samenstellen en bewerken, kun je nu met deze app eenvoudig films van sterrensporen op de camera maken.

• *1 Afhankelijk van het land/de regio is 'Sterrenspoor' van PlayMemories Camera-apps mogelijk niet beschikbaar.

Afbeelding van een film gemaakt met Sterrenspoor