Ik doe niets liever dan het prachtige noorderlicht bewonderen en fotograferen tijdens een koude, donkere winternacht in het Noordpoolgebied. De aurora's zijn heel onvoorspelbaar, maar de 'jacht' en het wachten maken het juist extra spannend. Voor de mooiste lichtshow moeten veel elementen kloppen en het kan ook zo weer voorbij zijn. Het noorderlicht ziet er ook elke keer anders uit, dus als de voorspellingen goed zijn, kijk ik er nog steeds vol enthousiasme en hoop naar uit.
Wat en waar u kunt fotograferen
Het noorderlicht fotograferen valt tussen twee typen fotografie in: landschapsfotografie en astrofotografie. Voor een mooie foto van de aurora's is net als bij elke landschapsfoto een interessante voor- en achtergrond nodig. De locatie en het drama van de verlichte lucht moeten centraal staan.
Ik gebruik vaak bergen als achtergrond en een meer of rivier om de voorgrond interessant te maken. Hierdoor krijg ik ook de kans om de weerspiegeling van het noorderlicht in het water te fotograferen. Voor geweldige foto's hoeven de aurora's dus niet altijd op hun helderst te zijn.
De belichting instellen
Welke belichtingsinstellingen je gaat gebruiken om het noorderlicht te fotograferen, hangt net als bij elk ander type fotografie af van de specifieke situatie.
Als de aurora's minder sterk zijn, gebruik je een langere sluitertijd om ze beter zichtbaar te maken, en is het hoogstwaarschijnlijk het beste om een lens met f/2.8 of groter te gebruiken. Daarmee vang je zo veel mogelijk licht. Om de grootsheid van dit natuurwonder vast te leggen, gebruik ik meestal een supergroothoeklens, zoals de Sony FE 16-35 mm f/2.8 GM of de gloednieuwe FE 12-24 mm f/2.8 GM.
Het noorderlicht begint vaak heel zwakjes, dus houd de belichtingsinstellingen in de gaten en wees heel flexibel. Als de aurora's sterk zijn, gebruik ik een zo snel mogelijke sluitertijd. Zo krijg ik meer van de beweging in de aurora's op beeld en worden de stralen beter zichtbaar. Anders is het resultaat meer een verbleekte, groene brij zoals we vaak zien op foto's met een lange belichtingstijd.
Dit betekent dat je de gevoeligheid van de camera moet verhogen. Met de camera's uit de Sony Alpha 7R-serie kan ik de ISO-gevoeligheid gelukkig zo hoog maken als ik wil, zonder grote gevolgen. De hoeveelheid ruis is minimaal en ik kan details in de donkere delen nog naar voren halen.
Scherpstellen
Als je het noorderlicht fotografeert, wil je er meestal voor zorgen dat de sterren scherp worden. Op een koude, donkere winteravond kan dat met een gewone DSLR lastig zijn, maar met de camera's van Sony kun je de ingebouwde functie voor focus peaking gebruiken. Hiermee worden de scherpgestelde delen uitgelicht. Ik activeer ook de functie MF Assist, waardoor de camera automatisch inzoomt als ik aan de scherpstelring van de lens draai. Hierdoor wordt het nog makkelijker om de sterren te vinden en hierop scherp te stellen.
Als je een groot diafragma gebruikt, zoals f/2.8, dien je er rekening mee te houden dat de elementen op de voorgrond niet zo scherp worden wanneer je scherpstelt op de sterren. Als je een lens van 16 mm op f/2.8 gebruikt met een full-framecamera, worden de meeste elementen op 3 tot 4 meter afstand van de camera redelijk scherp, ook bij het scherpstellen op de sterren. Maar als het de bedoeling is voorgrond scherp te krijgen, dien je meerdere shots te maken met verschillende scherpstelpunten en die vervolgens samen te voegen met behulp van focusstacking.
Vergeet niet: Jij bent niet de baas, de aurora's zijn dat. Al helemaal als ze snel bewegen. Gebruik een korte belichtingstijd, liefst van minder dan 1 seconde, en wees niet bang om de ISO-gevoeligheid te verhogen.
Wees ook voorbereid op verschillende weersomstandigheden. Ik heb met mijn Alpha-apparatuur weleens het noorderlicht staan fotograferen bij een temperatuur van -35 C° en dat ging probleemloos, maar zulke temperaturen kunnen wel hun weerslag hebben op de batterijen, net als bij alle andere elektronische apparaten. Ik stop ze altijd in de binnenzakken van mijn jas zodat ze warm blijven en langer meegaan. Extreem lage temperaturen zijn ook niet zo goed voor het lcd-scherm, dus dan bedek ik de camera met een kledingstuk om hem een beetje warm te houden terwijl ik op het perfecte moment wacht.
Wat vooral goed is om te onthouden, is dat de voorgrond de aandacht altijd naar het midden van het frame moet leiden, naar die fantastisch mooie berg op de achtergrond met het schitterende noorderlicht erboven. En als je geluk hebt of de shoot heel goed hebt gepland, is op de voorgrond ook nog de weerspiegeling van de aurora's in de rivier te zien.
