“Ik wil best wat pijn lijden voor mijn foto's en vraag het uiterste van mezelf. Als ik tijdens het rijden ergens stop en foto's maak vanaf de kant van de weg, waardeer ik de foto's nooit zo veel als wanneer ik er op mijn ski's een berg voor heb moeten beklimmen. Het weer en de inspanning geven foto's, voor mij in ieder geval, meer waarde.”
Jaakko’s fotografiecarrière begon met zijn liefde voor het buitenleven. Hij groeide op in het prachtige landschap van Noord-Finland en leerde van de wereld om hem heen te genieten tijdens het wandelen, skiën en mountainbiken. Hij nam zoals velen een camera mee om zijn avonturen met vrienden vast te leggen.
“Elke keer als ik eropuit ging, groeide mijn enthousiasme voor fotografie”, zegt Jaakko. “Toen ik een nieuwe camera kreeg, werd alles wat serieuzer. Ik denk nu dat de verhouding 50/50 is: mijn fotografie- en videowerk gaat hand in hand met mijn passie voor de natuur.”
Het is niet makkelijk. Het is fysiek echt een uitdaging om foto's te maken bij temperaturen van tot wel 35 graden onder nul. Zelfs de simpelste dingen zijn dan lastig, zoals het bedienen van de camera met handschoenen aan. Veel fotografen beseffen niet dat je zelfs moet nadenken over de manier waarop je ademt!
“Ik draag vaak twee handschoenen over elkaar”, legt Jaakko uit. “Ik probeer de grotere handschoenen aan te houden. Hiermee kan ik de basisfuncties van de camera bedienen, zoals de instellingen voor het diafragma en het AF-punt. En natuurlijk de sluiterknop. Als ik echt iets anders met de camera moet doen, trek ik de grote handschoenen uit. Daaronder draag ik kleinere handschoenen, die heel dun zijn en strak om de huid zitten, waardoor ik de camera veel makkelijker kan bedienen. Het is belangrijk dat je de juiste handschoenen vindt waarmee je bij het fotograferen in de kou precies kunt doen wat je wilt. Vergeet niet dat de camera zelf van magnesiummetaal is gemaakt: bij een temperatuur van dertig graden onder nul is de camera te koud om met blote handen aan te raken.”
Bij zulk koud weer moet je niet alleen jezelf goed voorbereiden, maar ook je camera. In dit soort weersomstandigheden moet je zelfs voorzichtig zijn met uitademen, omdat het vocht in je adem vrijwel direct op het scherm, de EVF of het lensoppervlak kan bevriezen.
“Sommige fotografen houden de camera onder hun jas, maar dan moet je voorzichtig zijn met het vocht van je lichaamszweet. Dit vocht kan in extreem koude weersomstandigheden snel bevriezen. Dat proces stopt niet meteen als je weer naar binnen gaat, dus je moet je camera en lenzen in de tas laten zodat er lucht bij kan komen en ze langzaam aan de temperatuur laten wennen. Er zijn heel veel dingen waar je rekening mee moet houden, maar ik ben er inmiddels aan gewend.”
Voor Jaakko is het hebben van de juiste uitrusting een van de belangrijkste elementen bij het fotograferen in extreem koude omstandigheden. “Ik gebruik altijd de Sony α7R III en de Sony α9. Met deze camera's kan ik probleemloos fotograferen in de kou,” vertelt hij ons. “Ik heb foto's gemaakt bij een temperatuur van 35 graden onder nul en de nieuwe NP-FZ100-batterij voor de camera's werkte nog steeds goed, waardoor ik kon blijven fotograferen. Ik herinner me de winter nog waarin ik de camera's voor het eerst gebruikte. Het was 25 graden onder nul en in de koude wind werd het al snel -30, maar ik hoefde niet te stoppen.”
“Mijn twee camera's vullen elkaar mooi aan”, vervolgt hij. “Ik heb ze altijd graag bij me. De α9 biedt de beste snelheid dankzij de 20 fps en de snelle autofocus, dus ik gebruik deze als ik actie wil vastleggen. Als ik landschappen fotografeer of omgevingsfoto's maak met een mountainbiker of skiër erin, gebruik ik de α7R III met zijn sensor van 42,4 megapixels om meer details in beeld te brengen. Dat is ook handig als ik tijdens de nabewerking beelden wil bijsnijden of als ik foto's op heel groot formaat wil afdrukken."
Jaakko gebruikt verschillende lenzen om in extreme omstandigheden de mooiste foto's te maken. “Ik heb een paar favoriete lenzen: de 70-200mm f/2.8 G Master, de 70-200mm f/4, de Sony Zeiss Sonnar 55mm f/1.8 ZA en de 16-35mm f/2.8 G Master. Ik ben gek op de Zeiss Sonnar 55mm f/1.8 ZA, omdat ik hiermee haarscherpe en mooie foto's kan maken, met name portretten. De 16-35mm is perfect voor elke brandpuntsafstand, dus die gebruik ik ook graag. Deze lenzen bieden me alles wat ik nodig heb als ik in de buitenlucht fotografeer.”
“Als ik mountainbike of hardloop, neem ik de f/4 mee, want deze is lichter en kleiner. Dat is een van de redenen waarom ik de Sony Alpha-serie begon te gebruiken: hiermee bespaar ik ruimte en gewicht in mijn rugzak, waardoor skiën en mountainbiken veel leuker wordt. Dat gewicht scheelt een hoop! In de winter wordt het natuurlijk donkerder en dan heb ik een zo groot mogelijk diafragma nodig. Ik schakel dan over naar de 70-200mm f/2.8 GM, omdat ik met deze lens meer licht kan vangen.”
Extreme weers- en lichtomstandigheden schrikken sommige fotografen misschien af, maar voor Jaakko dragen deze juist bij aan het plezier tijdens het fotograferen. “Ik laat me niet tegenhouden door het weer en het licht”, zegt hij. “Ik woon binnen de Noordpoolcirkel, dus midden in de winter hebben we maar een paar uur zon en soms zelfs helemaal geen zon. Toch zijn de lichtomstandigheden prachtig. Het zogenaamde 'blauwe uur' duurt in de winter bij ons een paar uur en je kunt dit perfect combineren met kunstmatig licht, bijvoorbeeld van de hoofdlampjes die skiërs en mountainbikers dragen.”
Jaakko zegt ten slotte nog: “Ik houd echt van dit gebied omdat de lichtomstandigheden zo wisselend zijn. In de zomer is het altijd licht en duurt het 'gouden uur' de hele avond, en in de winter genieten we urenlang van het 'blauwe uur'. Halverwege de winter is de lucht vaak mooi roze en dan zijn er natuurlijk nog de aurora's, het noorderlicht, die je in de winter prachtig kunt fotograferen.”
